بید سیب‌‌زمینی

• لارو سن 1 با تغذیه از برگ حالت دالان های پیچ در پیچ در آن ایجاد می‌‌کند. لاروهای بعدی در بهار و تابستان به سمت ساقه رفته و وارد آن می‌‌شوند. این نوع خسارت منجر به مرگ گیاه خواهد شد. لاروها همچنین قادر به حمله به غدّه‌‌ها هستند. آنها از طریق فضاهای موجود بین ذرات خاک به سمت غدّه‌ها حرکت کرده و از محل جوانه‌‌ها وارد می‌‌شوند. در غدّه تونل‌‌هایی ایجاد می‌‌کنند که ممکن است عمق‌‌های مختلف داشته باشند.
• آلودگی غدّه به لارو با برآمدگی‌‌های سیاه رنگی که در واقع فضله‌‌ی لارو می‌‌باشند، مشخص می‌‌شود. گاهی ممکن است سایر بیمارگرها از طریق سوراخ های ایجاد شده توسط لاروها، آسیب‌زایی کنند.

• لاروها مرحله‌‌ی خسارت زای این حشره به نام (Phthorimaea operculella) می‌‌باشند. معمولاً یک یا دو نسل در یک سال دارند، اما چرخه‌‌ زندگی آنها می‌‌تواند در انبار نیز ادامه داشته باشد. حشره ماده تخم‌‌های خود را در خاک، روی برگ و ساقه گیاه یا روی غدّه می‌‌گذارد. با توجه به گونه‌ی حشره، لاروها پس از 2 تا 6 روز از تخم بیرون می‌‌آیند.
• لاروها پس از خروج از تخم شروع به تغذیه از برگ، دمبرگ، ساقه و مواد موجود در خاک یا غدّه می‌‌کنند. لارو سن 2 به سراغ ساقه رفته و با تغذیه از آن باعث تخریب ساقه و مرگ گیاه می شود. لاروهایی که به غدّه حمله کردند، در زیر پوست تغذیه کرده و تونل‌هایی در آن ایجاد می‌‌کنند. دوره‌‌‌ی لاروی در گونه‌‌های مختلف 13تا 33 روز می‌‌باشد.
• پس از آن لارو سن آخر در زیر خاک، بین بقایا یا روی غدّه‌‌های انبار شده تبدیل به شفیره ای زرد رنگ می‌‌شود.

• استفاده از ارقام مقاوم مانند دراگا، سانته، آگریا، موندیال و مارفونا. ارقامی مثل کنکورد، دیامانت و آریندا ارقام حسّاس می باشند.
• روشهای زراعی نظیر شخم، يخ آب زمستانه، كاشت غدّه هاي بذری در عمق مناسب حدود 12 تا 15 سانتی با توجه به بافت خاک.
• عدم ذخیره کردن غدّه‌‌های آلوده، مانع از انتشار آلودگی در انبار خواهد شد.
• ضدعفونی کردن انبار قبل از ذخیره کردن غدّه‌‌ها بسیار مهم است.
• نگه داشتن دمای انبار زیر 10 درجه سانتی گراد باعث جلوگیری از ادامه چرخه‌‌ زندگی حشره خواهد شد.
• تناوب زراعي با گياهان غير ميزبان مانند گندم، جو، چغندرقند، کلزا، يونجه و آفتابگردان بسیار مفید است.
• آبياری منظم مزرعه و استفاده از سيستم آبياري بارانی جهت ممانعت از ايجاد سله و ترك خوردگی سطح پشته ها و كاهش نفوذ حشره.
• پوشاندن غدّه‌‌ها در انبار با کاه و کلش برخی گیاهان از جمله گندم باعث جلوگیری از دسترسی حشره خواهد شد.

روش های غیرشیمیایی:
• شکارگرهای طبیعی زیادی برای این حشره معرفی شده اند. زنبورهای پارازیت کننده تریکوگراما، زنبورهای پارازیت کننده شفیره (.Diadegma Sp) و دو گونه زنبور براکونیده (.Apanteles Sp) و (.Orgilus Sp) علیه این حشره موثرند.
• قارچ های مفید (Beauveria bassiana) و حشره کش های یاکتریایی (Bacillus thuringiensis) می توانند باعث نابودی این حشره در انبار شوند.

• خاك دهی بوته ها در دو نوبت، يكی هم زمان و بعد از خروج ساقه از خاک و مرحله دوم قبل از ايجاد پوشش كامل در مزرعه.
• برداشت زود و قبل از مواجه شدن با نسل آخر حشره موثر است.

استفاده از فرومون جنسی در یک تله دلتا یا قیفی در ارتفاع 1 متری از سطح زمین، علاوه بر ردیابی و برآورد بهترین زمان برای سمپاشی، می تواند مانع از جفتگیری آنها و کاهش جمعیت در نسل بعد شود. تله فرومونی حدود 5 هفته دوام دارد.

روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیدا توصیه می شود.

• مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر به‌صورت چرخشی می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید یکی از آنها را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی از مورد دیگری استفاده نمود:

• در صورت مشاهده حشره در انبار در سال قبل، انبار را با استفاده از پیرترین 0/1% (3 کیلوگرم برای هر 1 تن) یا مالاتیون 57% (1 لیتر در هزار) ضدعفونی نمایید.
• استفاده از سموم تدخینی پيريمیفوس‌متيل 50% (2 لیتر در هزار) و کلرپیرفوس‌متیل 50% (1/5 لیتر در هزار) در فضای انبار به‌صورت مه پاش.
• استفاده از حشره کش های سیستمیک مانند ایندوکساکارب 15% (250 میلی‌لیتر در هزار) و دیازینون 60% (1/5 لیتر در هزار) در فضاي غیر مفید انبار و اطراف آن برای غدّه های بذری.