تنه سرخی (سوختگی خوشه و سرشاخه)

• علائم شاخه‌‌ای معمولاً در شاخه‌‌های مسن تر به‌صورت سوختکی، قرمز شدن پوست و تغییر رنگ بافت زیر پوست مشاهده می‌‌شوند. به طور کلی شاخه‌‌ها، برگ‌ها، خوشه‌‌ها و غنچه‌‌های بیمار، قهوه‌‌ای یا قرمز می‌‌شوند.
• گسترش آلودگی اولیه توسط اندام‌‌های آلوده‌ی باقی مانده از سال قبل ایجاد می‌‌شود.
• آلودگی ثانویه خوشه‌‌ها از محل انشعاب شاخه‌‌ها اتفاق می‌‌افتد و علائمی به‌صورت لکه‌‌های سیاه به اندازه سر سوزن روی میوه ایجاد کرده که این لکه‌‌ها حالت فرورفته دارند. در تابستان عامل بیماری روی پوست میوه مشاهده شده و به آن حالت نقره‌‌ای می‌‌دهد.

• آلودگی برگ با لکه‌‌های سیاه شروع می‌‌شود. این لکه‌‌ها گسترش یافته و سوختگی برگ را ایجاد می‌‌کنند. در تابستان، لکه‌‌های بزرگ قهوه‌‌ای همراه با عامل سیاه بیماری مشاهده می‌‌شوند. دمبرگ نیز نوارهای سیاهی را بروز می‌‌دهد که گسترش آنها در نهایت کل برگ را سیاه می‌‌کند.

• شاخه‌‌های آلوده 3 تا 4 سال می‌‌توانند روی درخت بمانند و منبع تولید عفونت باشند. لازم به ذکر است که علائم این بیماری شباهت زیادی به بیماری آلترناریا دارد. راه تشخیص این دو، کشیدن دست روی محل زخم می‌‌باشد. اگر انگشت سیاه شد، آلترناریا عامل ایجاد کننده علائم می‌‌باشد. البته گاهی ممکن است هر دو قارچ روی یک گیاه وجود داشته باشند.

• این بیماری توسط دو نوع قارچ به نام‌‌های (Paecilomyces variotii) و یا به ندرت توسط (Byssochlamys spectabilis) ایجاد می شود. این قارچ ها در هوای گرم بالای 25 درجه سانتی‌گراد و کمبود آب خسارت بیشتری ایجاد می‌‌کنند. این عوامل خسارت زا می توانند سال ها در درخت زندگی کنند و ایجاد آلودگی نمایند.
• برخی از جوانه‌‌های گل دهنده و روینده که در سال قبل به شدّت آلوده شده‌‌اند، از بین رفته و رشد نمی‌‌کنند. اما جوانه‌‌هایی که تا حدّی آلوده شده‌‌اند، تولید ساقه‌‌هایی می‌‌کنند که عامل بیماری در آنها گسترش یافته و با گرمتر شدن هوا به شاخه‌‌های مسن‌‌تر رفته و در آنجا عفونت را گسترش می دهند.

• هرس بخش‌‌های آلوده و حذف آنها می‌‌تواند تأثیر زیادی در کاهش مایه بیماری‌زا برای سال بعد داشته باشد. بهتر است این کار در زمانی که آلودگی کم است و یا در زمان خواب گیاه انجام شود.
• شاخه‌‌ها و بخش‌‌های آلوده را از باغ خارج کرده و به‌صورت قرنطینه ای بسوزانید.
• زمان هرس شاخه‌‌های آلوده می تواند بعد از برداشت و حداقل 6 هفته قبل از اولین بارندگی می‌‌باشد.
• از بین بردن میوه‌‌های برداشت نشده مایه بیمارگر را از بین می برد.
• عدم استفاده از کود مرغی خصوصاً در خاکهایی با شوری بالا.
• استفاده از ارقام مقاوم مانند احمدآقایی، اکبری و عباسعلی. ارقام فندقی و کله قوچی جزو ارقام حساس می باشند.
• کاهش دمای بافت های خارجی گیاه با موادی مانند سیلیس یا کربنات کلسیم.
• جلوگیری از تنش خشکی و آبیاری منظم.

روش های غیرشیمیایی:

• قارچ کش های بیولوژیکی حاوی باکتری (Bacillus subtilis strain QST 713)را می توان به‌صورت اسپری برگی برای مقابله با این عارضه به‌کار برد.

• از روغن نیم (NEEM) که ترکیبی از مواد ارگانیک است برای جلوگیری از خسارت مگس سفید، شته ها، شپشک‌ها، مورچه ها و حشرات مضر استفاده کنید. همچنین ثابت شده است روغن نیم رشد قارچهای مضر را نیز کاهش می دهد.

روش های شیمیایی:

• در صورت احتمال بروز بیماری یا در اوایل بیماری، از کود-سم پتاسیم فسفیت به میزان 5 لیتر در هکتار به‌صورت خاکی یا 3 لیتر در 1000 برای یک هکتار به‌صورت محلولپاشی استفاده نمایید. این محصول علاوه بر استحکام بافت های گیاهی، موجب ترشح موادی می شود که گیاه را در برابر بیماری ها مقاوم می‌کند.

• مصرف یکی از انواع سموم زیر به ترتیب اولویت برای ضد عفونی محل آلودگی می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید به‌صورت چرخشی استفاده نمود:
• اکسی‌کلرور‌مس 35% (10 کیلوگرم در هزار)،
• سولفات مس به فرم سوسپانسیون 18% (10 لیتر در هزار)، برای محلولپاشی مناطق آلوده در 2 نوبت به صورت 5 لیتر بعد از ریزش برگ ها در زمان خواب و 5 لیتر قبل از تورم جوانه ها در زمستان.