سن گندم

• این حشره با تغذیه از برگ ها، ساقه و دانه باعث کاهش عملکرد شده و با تزریق سم خود به دانه ها موجب ایجاد بوی ناخوشایند و از بین رفتن خاصیت ارتجاعی در آرد تولیدی نیز می شود.
• تغذیه این حشره از پانیکول ممکن است منجر به سقط جنین و عدم تشکیل دانه ها یا کاهش شدید کیفیت و بروز “گوش سفید” شود. آنها می توانند از کلیه غلات تغذیه کرده و باعث ایجاد خسارت شوند. سیکل زندگی آنها بستگی به شرایط آب و هوایی و دسترسی به غذا دارد ولی کلیه سنین و حشرات بالغ از گندم تغذیه کرده و با آنزیم های بزاق خود، ساختار پروتئین دانه را تخریب کنند. اگر دانه های گندم قبل از ظهور حشرات کامل به بلوغ برسند، هم پوره ها و هم افراد بزرگسال می توانند به دانه ها خسارت بزنند.

• ماشین آلات و عملیات زراعی می تواند تخم ها یا افراد غیر فعال را به مناطق دیگر شیوع دهد.

• خسارت توسط حشراتی سپردار به نام (Eurygaster integriceps) ایجاد می شود. این حشره در زمستان به سمت مناطق کوهستانی با دمای زیر صفر و تا ارتفاع 2000 متر از سطح دریا رفته و خود را برای زمستان‌گذرانی آماده می کند. اگر ارتفاعات کوهستانی در دسترس نباشد، به اطراف مزرعه کوچ کرده و در لابلای علف های خودرو می مانند. در کل افراد بالغ می توانند تا ۶ ماه زمستان‌گذرانی کنند.

• در طول فصل رشد، تغذیه آنها تا زمانی که ذخیره چربی کافی برای زمستان کسب نکنند ادامه می یابد. تراکم آنها در شرایط گسترش می تواند 120 عدد در متر مربع باشد و در مناطقی که زمستان‌گذرانی می کنند به 1000 عدد در متر مربع می رسد. افراد ماده می توانند تا 20 تخم را روی برگ ها قرار دهند. تخم ها بعد از 4 تا 10 رو تفریخ می شوند. معمولاً در دمای 30 تا 45 فعال هستند و در دمای 50 درجه می میرند.
• افرادی که نتوانسته اند به اندازه کافی چربی ذخیره کنند در مزرعه مانده و به هیچ وجه مهاجرت نمی کنند تا انرژی خود را هدر ندهند.

• از بذر های سالم و دارای گواهی سلامت استفاده نمایید.
• تناوب زراعی با گیاهانی غیر از غلات بسیار موثر است.
• برای جلوگیری از انتقال عارضه، مقررات قرنطینه را در منطقه خود رعایت نمایید.
• در اوایل بهار، زمانی که درجه حرارت گرم تر می شود، به طور منظم مزرعه را کنترل کنید. حداقل 10 متر مربع در هر هکتار بررسی شود.
• کاشت و برداشت زودتر، تا حدودی مانع گسترش خسارت می شود.
• از مصرف بیش از حد حشره کش های وسیع الطیف که اکثر حشرات را غیر انتخابی از بین می‌برند و می توانند حشرات مفید را نیز نابود کنند، اجتناب نمایید.
• سطح سلیس مورد نیاز بر اساس کمبود در خاک را تامین نمایید. منابع ارزان سیلیس شامل کاه و کلش برنج و گندم می باشد که با کمپوست کردن می توانید از آنها به عنوان کود استفاده نمایید. از گیاهان آلوده برای تهیه کود آلی استفاده نکنید.
• علف های خودرو مانند زرشک وحشی در مزرعه و اطراف آن را مدیریت نمایید.

روش های غیرشیمیایی:
• گونه هایی از قارچ (Beauveria bassiana) و باکتری های باسیلوس (Bacillus thuringiensis) می توانند باعث کنترل این حشره شوند.

• از روغن نیم (NEEM) یا عصاره درخت چریش که محصولی با اثر تماسی-گوارشی و بدون دوره کارنس می باشد برای جلوگیری از خسارت و دور کردن مگس سفید، شته ها، سن ها، شپشک‌ها و حشرات مضر استفاده نمایید. روغن نیم همچنین رشد قارچ ها و باکتری های مضر را نیز بدون تاثیر بر گیاه میزبان کاهش می دهد.

روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیداً توصیه می شود.

• سطح زيان اقتصادي سن مادر در شرايط آبي 7 تا 8 عدد در متر مربع می باشد.

• مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر به‌صورت چرخشی می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید یکی از آنها را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی از مورد دیگری استفاده نمود:

• لامبداسای هالوترین 5% (750 سی‌سی در هکتار) برای کنترل پوره ها و سن مادر.
• برای مقابله با سن مادر می توان از سمومی مانند دلتامترین 2/5 % (250 میلی‌لیتر در هکتار)، تری کلروفن 80% (1/5 کیلوگرم در هکتار) و برای مبارزه با پوره سن دو و سه از زیست کش های فنیتروتیون 50% (1 لیتر در هکتار) و دلتامترین 5% (90 میلی‌لیتر در هکتار) استفاده کرد.

• در برخی از کشورها از دینوتفوران 20% (750 سی‌سی در هزار) هم علیه سن ها استفاده می شود.