• یکی از خسارتزاترین حشرات برای سیبزمینی میباشد.
• خسارت از طریق تغذیه لاروها و حشرات بالغ از برگ ایجاد می شود.
• دشمنان طبیعی زیادی برای این حشره وجود دارد.
• حمله این سوسک در ابتدا باعث سوراخ شدن برگ می شود. با ادامه فعالیت حشره، برگ رفته رفته از بین می رود.
• وجود فضله های سیاه رنگ در سطح برگ نیز از نشانه های آلودگی گیاه به این سوسک می باشد. در آلودگی های شدید فقط ساقه لخت و بدون برگ سیبزمینی باقی می ماند. حتّی ممکن است میزان محصول بوته آلوده به صفر برسد. این موضوع زمانی اتفاق می افتد که خسارت بالای برگ قبل از تشکیل غدّه باشد.
• همچنین این حشره ناقل بعضی از بیماری های ویروسی و باکتریایی نیز می باشد. این حشره به سوسک 10 خط هم معروف است.
• خسارت توسط سوسک سیبزمینی به نام (Leptinotarsa decimlineata) ایجاد می شود. لاروها و حشرهی کامل باعث ایجاد خسارت میشوند.
• حشرات ماده تخمهای زرد و نارنجی بیضی شکل خود را در دستههای 12تایی یا بیشتر در زیر برگ می گذارند. لاروهای سن 1 پس از 4 تا 9 روز از تخم خارج میشوند. لاروها قرمز آجری، قوسی شکل، محدب و گوشتی میباشند. تغذیه لاروها بیشترین خسارت را به برگها وارد میکنند. لارو سن آخر وارد خاک شده و تبدیل به شفیره میشود. پس از 10 روز حشرهی کامل مجدداً به سراغ گیاه آمده و پس از کمی تغذیه از برگها برای تولید نسل بعد آماده میشود.
• حشره کامل زرد مایل به نارنجی، بیضی شکل و در سطح پشتی محدب است. روی هر بالپوش 5 نوار سیاه طولی وجود دارد. در صورت عدم حضور میزبان، حشره کامل در خاک زمستانگذرانی میکند.
• اِعمال قرنطینه برای جلوگیری از ورود آلودگی به مناطق جدید.
• استفاده از ارقام مقاوم یکی از راههای پیشگیری از حمله این سوسک میباشد. ارقام فرسکو، کنکور، کایزر، دزیره، موندیال و دیکال نسبت به این حشره مقاومت نشان میدهند.
• استفاده از ارقام زودرس باعث جلوگیری از خسارت توسط نسل دوم حشره خواهد شد. از جمله ارقام زودرس میتوان به آریندا، مارکونا، کندور، کنکور، ایلونا، آزاکس، سرناد، ولوکس، اسکورت، استیما، سانته، مارفینا، رومینا و میزبام اشاره کرد.
• استفاده از تناوب زراعی با کشت گیاهان غیر میزبان مثل گندم و چاودار، میتواند خسارت را کاهش دهد.
• استفاده از مالچ کاه و کلش بستر مناسبی برای حشرات شکارگر این سوسک ایجاد میکند. این موضوع باعث کاهش جمعیت سوسک، کاهش خسارت به برگ و افزایش محصول خواهد شد.
• از مصرف بیش از حد حشره کش های وسیع الطیف که اکثر حشرات را غیر انتخابی از بین میبرند و می توانند حشرات مفید را نیز نابود کنند، اجتناب نمایید.
روش های غیرشیمیایی:
• کنترل این سوسک با استفاده از دشمنان طبیعی مانند سوسک های خانواده (Carabidae) بالتوری های سبز، کفشدوزک متعلق به خانواده (Coccinella septempunctata)، به نام های (Coccinella undecimpunctat) و (Hippodamia variegata)، و یک گونه عنکبوت به نام (Xysticus Kochi) می تواند بسیار سودمند باشد.
• باکتری (Bacillus thuriengiensis) در کنترل لاروهای این سوسک کارایی بالایی دارد.
• از آنجا که سوسک کلرادو میزبانهای دیگری مانند بادمجان، فلفل و برخی گیاهان خودرو مثل تاتوره، تاج خروس و سلمهتره دارد، میتوان قبل از کشت سیبزمینی چند ردیف از این گیاهان را به عنوان تله در زمین کاشت تا با این کار حشرات بالغ به این گیاهان هجوم آورند. بهدلیل تعداد کم گیاهان تله، تراکم حشرات روی آنها بالا میرود. با حذف این گیاهان جمعیت سوسک به شدّت کاهش می یابد. انجام این کار با خود سیبزمینی به عنوان تله نیز امکانپذیر است.
• از علف خودرو دم موشی (Setaria verticillata) می توان به عنوان گیاه تله برای لاروها استفاده کرد.
روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیدا توصیه می شود.
• مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر بهصورت چرخشی می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید یکی از آنها را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی از مورد دیگری استفاده نمود:
• فوزالون 35% (2 لیتر در هکتار)،
• دینوتفوران 20% (750سیسی در هزار)،
• اسپینوزاد 24% (750 سیسی در هکتار)،
• دیازینون60% (1/5 لیتر در هکتار)،
• فن پروپاترین 10% ( 2 لیتر در هکتار)
• ضد عفونی بذور با ایمیداکلوپراید 35% (30 میلیلیتر برای هر 100 کیلوگرم بذر) نیز بسیار موثر است.
علت:
• خسارت توسط سوسک سیبزمینی به نام (Leptinotarsa decimlineata) ایجاد می شود. لاروها و حشرهی کامل باعث ایجاد خسارت میشوند.
• حشرات ماده تخمهای زرد و نارنجی بیضی شکل خود را در دستههای 12تایی یا بیشتر در زیر برگ می گذارند. لاروهای سن 1 پس از 4 تا 9 روز از تخم خارج میشوند. لاروها قرمز آجری، قوسی شکل، محدب و گوشتی میباشند. تغذیه لاروها بیشترین خسارت را به برگها وارد میکنند. لارو سن آخر وارد خاک شده و تبدیل به شفیره میشود. پس از 10 روز حشرهی کامل مجدداً به سراغ گیاه آمده و پس از کمی تغذیه از برگها برای تولید نسل بعد آماده میشود.
• حشره کامل زرد مایل به نارنجی، بیضی شکل و در سطح پشتی محدب است. روی هر بالپوش 5 نوار سیاه طولی وجود دارد. در صورت عدم حضور میزبان، حشره کامل در خاک زمستانگذرانی میکند.
پیشگیری:
• اِعمال قرنطینه برای جلوگیری از ورود آلودگی به مناطق جدید.
• استفاده از ارقام مقاوم یکی از راههای پیشگیری از حمله این سوسک میباشد. ارقام فرسکو، کنکور، کایزر، دزیره، موندیال و دیکال نسبت به این حشره مقاومت نشان میدهند.
• استفاده از ارقام زودرس باعث جلوگیری از خسارت توسط نسل دوم حشره خواهد شد. از جمله ارقام زودرس میتوان به آریندا، مارکونا، کندور، کنکور، ایلونا، آزاکس، سرناد، ولوکس، اسکورت، استیما، سانته، مارفینا، رومینا و میزبام اشاره کرد.
• استفاده از تناوب زراعی با کشت گیاهان غیر میزبان مثل گندم و چاودار، میتواند خسارت را کاهش دهد.
• استفاده از مالچ کاه و کلش بستر مناسبی برای حشرات شکارگر این سوسک ایجاد میکند. این موضوع باعث کاهش جمعیت سوسک، کاهش خسارت به برگ و افزایش محصول خواهد شد.
• از مصرف بیش از حد حشره کش های وسیع الطیف که اکثر حشرات را غیر انتخابی از بین میبرند و می توانند حشرات مفید را نیز نابود کنند، اجتناب نمایید.
کنترل:
روش های غیرشیمیایی:
• کنترل این سوسک با استفاده از دشمنان طبیعی مانند سوسک های خانواده (Carabidae) بالتوری های سبز، کفشدوزک متعلق به خانواده (Coccinella septempunctata)، به نام های (Coccinella undecimpunctat) و (Hippodamia variegata)، و یک گونه عنکبوت به نام (Xysticus Kochi) می تواند بسیار سودمند باشد.
• باکتری (Bacillus thuriengiensis) در کنترل لاروهای این سوسک کارایی بالایی دارد.
• از آنجا که سوسک کلرادو میزبانهای دیگری مانند بادمجان، فلفل و برخی گیاهان خودرو مثل تاتوره، تاج خروس و سلمهتره دارد، میتوان قبل از کشت سیبزمینی چند ردیف از این گیاهان را به عنوان تله در زمین کاشت تا با این کار حشرات بالغ به این گیاهان هجوم آورند. بهدلیل تعداد کم گیاهان تله، تراکم حشرات روی آنها بالا میرود. با حذف این گیاهان جمعیت سوسک به شدّت کاهش می یابد. انجام این کار با خود سیبزمینی به عنوان تله نیز امکانپذیر است.
• از علف خودرو دم موشی (Setaria verticillata) می توان به عنوان گیاه تله برای لاروها استفاده کرد.
روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیدا توصیه می شود.
• مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر بهصورت چرخشی می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید یکی از آنها را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی از مورد دیگری استفاده نمود:
• فوزالون 35% (2 لیتر در هکتار)،
• دینوتفوران 20% (750سیسی در هزار)،
• اسپینوزاد 24% (750 سیسی در هکتار)،
• دیازینون60% (1/5 لیتر در هکتار)،
• فن پروپاترین 10% ( 2 لیتر در هکتار)
• ضد عفونی بذور با ایمیداکلوپراید 35% (30 میلیلیتر برای هر 100 کیلوگرم بذر) نیز بسیار موثر است.
بدون دیدگاه