شته سیاه باقلا

• عامل بیماری به سه صورت شامل تغذیه مستقیم از برگ، ترشح عسلک فراوان و انتقال ویروس‌‌های گیاهی، خسارت می‌‌زند. این شته همانند شته سبز هلو قادر به انتقال ویروس‌‌های زردی چغندر، زردی غربی چغندر و موزاییک چغندر می‌‌باشد. اما قدرت پایینتری نسبت به شته سبز هلو دارند. آنها با تغذیه از شیره گیاهی باعث کاهش شیره در گیاه و کاهش توان گیاه خواهند شد. شته‌‌ها در زیر برگ و به ندرت روی برگ مشاهده می‌‌شوند.
• در خسارت برگی، برگ‌‌های آلوده به سمت داخل و پایین، لوله شده و به شدّت بدشکل خواهند شد. لبه‌‌های برگ و سپس تمام برگ قهوه‌‌ای می شود. جمعیت بالای حشره می‌‌تواند منجر به مرگ گیاه حتی در بلوغ شود. علاوه بر این، تغذیه حشره از برگ باعث انتقال نوعی ماده سمی به گیاه می‌‌شود. در اثر ورود این ماده گیاه کوتوله شده، و برگ‌‌ها پژمرده و خشک می‌‌شوند.

• خسارت توسط نوعی شته به نام (Aphis fabae) ایجاد می‌‌شود. افراد بالدار و بدون بال در جمعیت این حشره وجود دارند. افراد بالدار کمی بزرگتر و لوله‌‌ای تر از بی بالها می‌‌باشند.
• در بسیاری از موارد این شته با شته لوبیا اشتباه گرفته می‌‌شود. تفاوت آنها در پشمالو بودن شته سیاه باقلا و مات بودن سطح بدن آن در مقایسه با بدن براق شته لوبیا می‌‌باشد. آنها زمستان را به‌صورت تخم گذرانده و در بهار افراد بی بال تولید می‌‌شوند. پس از مدتی تعدادی از آنها بالدار شده و به سمت مزارع چغندرقند پرواز می‌‌کنند. تولید مثل در مزرعه از طریق بکرزایی (بدون حضور جنس نر) خواهد بود.
• این حشرات در حین تغذیه از گیاه تولید عسلک فراوان می‌‌کنند. تمام شاخه‌‌ها و جوانه‌‌های گیاه با این عسلک پوشانده شده و منجر به کاهش شدید رشد و حتی مرگ برگ‌‌ها خواهد شد. از طرف دیگر این عسلک عامل جذب قارچ‌‌ها به گیاه می‌‌شوند. شاخه‌‌های گل دهنده نسبت به این حشره حساسیت بسیار بالایی داشته و خیلی سریع از شته پوشانده می‌‌شوند. اگر شته به هر طریق کشته شود، شاخه‌‌ها مجدد تولید برگ می‌‌کنند.

• برخی از گیاهان خودرو در مزرعه یا اطراف آن می‌‌توانند منبع ویروس باشند. به همین دلیل از بین بردن آنها باعث کاهش احتمال انتقال ویروس توسط شته به گیاه خواهد شد.
• باید از کشت گیاه در زمان‌‌های اوج جمعیت و خسارتزایی حشره اجتناب کرد.
• از ارقام مقاوم و اصلاح شده طبیعی (غیر از دستکاری شده ژنتیکی) استفاده نمایید.
• استانداردهای بهداشتی در رابطه با افراد، ماشین آلات، ابزار، لباس و کفش را رعایت نمایید.

روش های غیرشیمیایی:
• تعداد زیادی از حشرات پارازیت کننده و شکارگر به عنوان عامل کنترل ارگانیک برای این حشره معرفی شده‌‌اند. از جمله آنها می‌‌توان به زنبورهای پارازیتوئید، لاروکنه‌‌های شکارگر، کک‌‌های شکارگر، کفشدوزک‌‌ها (به ویژه کفشدوزک هفت نقطه)، عنکبوت‌‌ها، سوسک‌‌های زمینی، سوسک‌‌های سرگردان و لارو بالتوری‌‌ سبز اشاره کرد.

• پشه شکارگر آفیدولتس آفدومیزا (Aphidoletes aphidimyza) که در شب با بوی عسلک ها جذب کلونی شته ها می شود و زنبور پارازیت کننده آفیدیوس کلمانی (Aphidius colemani) که افراد بالغ ماده را متورم می کند، می توانند به عنوان عوامل بیولوژیک کارآمد برای شکار شته ها استفاده شوند.

روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیداً توصیه می شود.

• با توجه به اینکه شته ها دارای دشمنان طبیعی زیاد و قدرتمندی در طبیعت هستند که به راحتی آنها را کنترل می کنند و اجازه طغیان به آنها را نمی دهند، در بسیاری از موارد نیاز به سمپاشی با محصولات شیمیایی نمی باشد. در واقع سمپاشی خود به نوعی در سال های آتی باعث طغیان این حشرات می شود. به همین دلیل در صورت نیاز اضطراری به سمپاشی، باید سموم را به شکل لکه ای و به‌صورت چرخشی استفاده کرد تا از ایجاد مقاومت جلوگیری شود. در صورت لزوم یکی از سموم زیر برای یک نسل از حشره استفاده شود و برای نسل بعدی مورد دیگری بکار برده شود:

• زیست کش های قبل از کشت برای ضد عفونی بذر:
• تیامتوکسام 24% (میزان تقریبی 80 میلی‌لیتر برای هر 100 کیلوگرم بذر)، ایمیداکلوپراید 35% (میزان تقریبی 80 گرم برای هر 100 کیلوگرم بذر).
• زیست کش های بعد از کشت:
• پریمیکارب 50% (نیم کیلوگرم در هزار)، دی‌کلرووس 50% (1 لیتر در هکتار)، هپتنوفوس 50% (1 لیتر در هکتار)، اکسی‌دیمتون‌متیل 25% (نیم لیتر در هزار).