مگس میوه

• به‌طور کلی نشانه‌‌های آلودگی روی میوه به‌صورت سوراخ‌‌های ریز یا حفره، لکه‌‌های آبسوخته قهوه‌‌ای تا سیاه، پوسیدگی و لهیده شدن میوه، ریزش میوه قبل از رسیدگی و بو و طعم نامطلوب زیتون بروز می‌‌کند. در حالت کلی خسارت ناشی از این مگس به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌‌شود:
• خسارت مستقیم دو نوع است. در ابتدا خسارت ناشی از زخم شدن میوه توسط افراد ماده در هنگام تخم‌‌گذاری می‌‌باشد. بعد از آن تغذیه‌ی لاروها از گوشت میوه باعث ایجاد دالان‌‌هایی در آن خواهد شد که باعث پوسیدگی میوه و کاهش کیفیت یا حتی فساد روغن نیز می شود.
• همچنین حفره های ایجاد شده روی میوه محلی برای ورود قارچ‌‌هایی مانند ماکروفومینا می‌‌شود. این قارچ، لکه‌‌های قهوه‌‌ای روی میوه ایجاد می‌‌کند.
• خسارت غیرمستقیم توسط حشره‌‌ای به نام پشه میوه ایجاد می‌‌شود. آنها روی میوه‌‌هایی که قبلا توسط مگس میوه مورد حمله قرار گرفته‌‌اند، روی تخم‌‌های مگس میوه تخم‌‌گذاری می‌‌کنند. لارو‌‌های آن در مقایسه با مگس میوه زودتر از تخم خارج شده و به میوه خسارت می‌‌زنند.

• خسارت توسط نوعی حشره به نام (Bactrocera oleae) یا مگس میوه ایجاد می‌‌شود. آنها زمستان را به‌صورت حشره کامل و یا شفیره در خاک پای درخت آلوده یا داخل میوه‌‌های آلوده باقی مانده روی درخت و ریخته شده روی زمین سپری می کنند.
• در بهار با گرم شدن هوا حشرات بالغ از شفیره‌‌ها بیرون آمده و شروع به تغذیه از شهد گل‌‌ها و عسلک تولید شده توسط دیگر حشرات می‌‌کنند. ویژگی بارز این گونه، وجود زائده‌‌ای مثلثی شکل و سفید در انتهای سینه می‌‌باشد. بعد از 2 هفته تغذیه، افراد بالغ آماده جفتگیری می‌‌شوند. این بار فرد ماده به وسیله تخم‌‌ریز خود سوراخ کوچکی روی میوه ایجاد کرده و یک عدد تخم زیر پوست قرار می‌‌دهد. افراد ماده میوه‌‌هایی را برای تخم‌‌گذاری انتخاب می‌‌کنند که قبلا توسط فرد دیگری آلوده نشده باشند. به همین دلیل در هر میوه تنها یک لارو دیده خواهد شد.
• در برخی مناطق با زمستان معتدل، خواب زمستانه وجود نداشته و حشره در تمام طول سال فعال می‌‌باشد (مانند رودبار). در نتیجه تعداد نسل آنها در یک سال متغیر است. این مگس در آب و هوای معتدل فعالیت بهتری دارد و در تابستان‌‌های گرم فعالیتش بسیار کم خواهد شد. اما در صورتی که بهار بسیار مرطوب و به دنبال آن تابستانی معتدل وجود داشته باشد، خسارت در تابستان نیز شدید خواهد بود.

• بهترین راه، استفاده از تله‌‌های زرد چسبناک به همراه فرمون در جهت غرب و جنوب به میزان 10 تله در هکتار می‌‌باشد. این روش باعث جلب حشرات نر شده و مانع از جفتگیری با افراد ماده می‌‌شود. در نتیجه جمعیت آنها در نسل بعد کاهش می یابد.
• شخم پای درخت باعث تخریب شفیره‌‌های زمستان‌‌گذران می‌‌شود.
• مدیریت کف باغ شامل جمع آوری و سوزاندن بقایای برگ ها و چوب های مرده را به‌طور جدی اعمال کنید.
• انتقال این عارضه از درخت آلوده به سالم از طریق خاک آلوده، ابزارآلات و ماشین‌‌های کشاورزی آلوده، لباس و کفش کارگران و شاخه‌‌ها و میوه های آلوده روی درخت یا کف باغ اتفاق می‌‌افتد.
• قطع پاجوش‌‌ها و حذف علف‌‌های خودرو باعث کاهش منبع آلودگی در نسل بعد می شود.
• مبارزه با سایر حشرات از جمله شته، شپشک و پسیل باعث عدم وجود منبع غذایی افراد بالغ (عسلک) شده و در نتیجه جمعیت را کاهش خواهد داد.

روش های غیرشیمیایی:
• گونه‌‌های مختلفی از حشرات مختلف مانند زنبورهای پارازیتوئید، مگس‌‌ها، سوسک‌‌های شاخک بلند و شاخک کوتاه و هزارپاها به‌صورت شکارگر یا پارازیت‌‌کننده، لاروها و پوره‌‌ها را مورد حمله قرار می‌‌دهند. علاوه بر این انواعی از ویروس‌‌ها بیمارگر این مگس می‌‌باشند.
• کنترل به وسیله توسعه قارچ (Beauveria bassiana) نیز برای کنترل آنها کاربرد دارد.

• از تله های چسبنده زرد می توان برای هر درخت استفاده کرد.
• کائولین یا محصولات پوششی کربنات کلسیم فرآوری شده می توانند برای جلوگیری از این مشکل استفاده شوند، به‌طوری که با ایجاد یک لایه ضخیم روی میوه، باعث کاهش خسارت می شوند.

استفاده از فرومون جنسی در یک تله مک فیل یا گنبدی در ارتفاع 1/5 متری از سطح زمین در جهت غرب و جنوب به میزان 10 تله در هکتار، علاوه بر ردیابی و برآورد بهترین زمان برای سمپاشی، می تواند مانع از جفتگیری آنها و کاهش جمعیت در نسل بعد شود. تله فرومونی حدود 5 هفته دوام دارد.

روش های شیمیایی:
• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست‌بوم و از بین رفتن موجودات مفید می شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش های غیرشیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از تجهیزات کالیبره اکیداً توصیه می شود.

• به‌دلیل اینکه تخم ها در زیر پوست قرار می گیرند و لاروها از داخل میوه ها تغذیه می کنند، استفاده از حشره کش ها تاثیر چندانی ندارد. با این حال مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر به‌صورت چرخشی در دوره بین ظهور افراد بالغ و تخم‌گذار می تواند موثر باشد:

• مالاتیون 57% (2 لیتر در هزار)،
• دیمتوات 40% (حداقل 1 لیتر در هزار)،
• دلتامترین 2/5% (حداقل 1 لیتر در هزار).
• همره با کلیه موارد فوق می توان از پروتئین هیدرولیزات (حداقل 20 لیتر در هزار) به عنوان یک جلب کننده غذایی استفاده کرد.