ویروس های موزاییک

• اولین علائم آلودگی به صورت لکه های پراکنده کمی روشنتر از برگ بدون مرز مشخص می باشد که در برگ های جوان بالایی مشاهده می شوند. این نوع خسارت با کد 1 مشخص می شود.
• در مرحله بعد، موزاییک در برگ های جوان بروز می کند (کد 2). این موزاییک به سایر بخش های گیاه منتقل شده و در گیاه عمومی خواهد شد (کد 3).

با ادامه روند، موزاییک در برگ های بالایی شدید شده و همراه با زردی رگبرگ همراه خواهد شد (کد 4).
• به ندرت لکه های حلقوی در برگ ها تشکیل می شود (کد 5).

بخش هایی از گیاه با مرز مشخص اما به صورت نامنظم سبز تیره و کمی برجسته می شوند. به این حالت جزایر سبز می گویند (کد 6). در نهایت کاهش رشد (کد 7) و کاهش رشد همراه با زردی شدید مشاهده خواهد شد (کد 8).

• خسارت معمولاً توسط دو نوع ویروس به نام های موزاییک شلغم و موزاییک گل کلم ایجاد می شود. این ویروس ها دارای گستردگی میزبانی بالا می باشند. عامل بیماری غالباً توسط دو گونه شته به نام های شته مومی و شته سبز هلو منتقل می شود. با توجه به ماهیت ویروسی این عارضه، کنترل صرفاً بر اساس تقویت گیاه، پیشگیری و مبارزه با ناقلین انجام می شود.

• از بذر های سالم و دارای گواهی سلامت استفاده کنید.
• تراکم کاشت را به منظور اطمینان از تهویه مناسب در دستور کار قرار دهید.
• به طور منظم روی محصول برای یافتن علائم بیماری نظارت داشته باشید و فوراً گیاهان آلوده را از بین ببرید.
• از مصرف بیش از حد از حشره کش های وسیع الطیف که اکثر حشرات را غیر انتخابی از بین می‌برند و می توانند حشرات مفید را نیز نابود کنند، اجتناب نمایید.
• کشت دیر هنگام در کنار استفاده از ارقام متحمل توصیه می¬شود.
• حذف بقایای کلزای بهاره در کنار حذف علف های خودروی میزبان به دلیل کاهش جمعیت ناقل مفید می باشد.

روش های غیرشیمیایی:
• در صورت آلودگی خفیف، از محلول آب و صابون اسیدی یا روغن مخصوص محلولپاشی استفاده نمایید. همچنین شته ها بسیار حساس به رطوبت هستند. اسپری ساده آب روی گیاهان آسیب دیده نیز می تواند آنها را نابود کند.

• از روغن نیم (NEEM) که ترکیبی از مواد ارگانیک است برای جلوگیری از خسارت مگس شته و حشرات مضر استفاده نمایید. روغن نیم رشد قارچهای مضر را نیز کاهش می دهد.

• از آنجا که شته ها دارای میزبان های زیادی هستند، کشت گیاهان میزبان در کنار آن ها می تواند جمعیت را افزایش دهد. از جمله گیاهان میزبان می توان به اسفناج، کاهو، گوجه فرنگی و کلم اشاره کرد.

روش های شیمیایی:

• در صورت لزوم می توان یکی از سموم زیر را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی مورد دیگری بکار برده شود.

• دیازینون 60% (1 لیتر در هزار)،
• مالاتیون 57% (1/5 لیتر در هزار)،
• اکسی‌دیمتون‌متیل 25% (نیم لیتر در هزار)،
• پریمیکارب 50% (400 گرم در هزار).