پوسیدگی بذر و مرگ گیاهچه

• جنین بذر قبل از جوانه زنی از بین می رود. در صورت جوانه زنی، نوک ریشه ها تغییر رنگ داده و بسیار ضعیف می شوند. در برخی از پوسیدگی ها، نوک برگ ها به صورت تکی یا همگی حالت سوختگی پیدا می کنند. همچنین ممکن است آثار قارچ به صورت کپک روی ریشه و قاعده ساقه به صورت توده های سیاه یا خاکستری مشاهده شود.
• در مواردی گیاه بعد از 8 برگی نیز مورد حمله قارچ های فوزاریومی قرار می گیرد که منجر به توقف رشد و زردی کامل برگ ها می شود. در این زمان با توجه به مدیریت مزرعه، شرایط برای حمله دیگر قارچ های فرصت طلب نیز فراهم می شود.

• پوسیدگی ناشی از رطوبت، دمپ آف یا پوسیدگی بذر و ریشه، یک اصطلاح عمومی است که اغلب علائم مرگبار ناشی از گروه بزرگی از قارچ ها عمدتاً از جنس (.Pythium spp)، (.Fusarium spp)، (.Rhizoctonia spp) و (.Alternaria spp) را شامل می شود.
• این عوامل بیماری‌زا در خاک حضور دارند و زمانی که شرایط آب و هوایی مرطوب، کشت متراکم و خاک‌ها سرد و مرطوب وجود داشته باشد، رشد می‌کنند و باعث بوته میری و مرگ گیاهچه می شوند.
• این قارچ ها توانایی باقی ماندن طولانی مدت در داخل خاک و یا روی علف های خودرو را دارند و می توانند خود را به بوته های سالم رسانده و آنها را آلوده کنند.
• این عارضه در خاک های سنگین، مرطوب، متراکم و غیر قابل نفوذ شدت بیشتری دارد و کاملاً به مسائل مدیریتی مانند عمق کاشت، نوع خاک، کیفیت بذر و صدمات فیزیکی به بذر بستگی دارد. رطوبت بالا تاثیر بسیار منفی دارد و خسارت را بیشتر می کند.
• ممکن یک یا چند قارچ همزمان گیاه را آلوده کرده و باعث عدم رشد بذر شوند.

• از بذر های سالم و دارای گواهی سلامت استفاده نمایید.
• از گونه های مقاوم و پایدار در برابر این بیماری استفاده کنید.
• به طور منظم روی محصول برای یافتن علائم بیماری نظارت داشته باشید و فورا گیاهان آلوده را از بین ببرید.
• در زمینی که قبلاً سابقه آلودگی داشته، ذرت و گیاهان دیگر هم‌خانواده را نکارید.
• با استفاده از شخم خاک را به هم زده و سبک نمایید.
• سیستم زهکشی باغ را بهبود بخشیده و از تجمع آب در یک محل جلوگیری نمایید.

روش های غیرشیمیایی:

• تعداد زیادی از عامل کنترل زیستی اعم از محصولات ارگانیک یا بیولوژیک برای کاهش اثرات این عارضه بکار می روند. محصولاتی حاوی باکتری(Pseudomonas fluorescens)، (Bacillus megatherium) و (Bacillus subtilis) برای کاهش شیوع بیماری و شدّت آن موثر هستند.

• قارچ های مفید مانند تریکودرما (Trichoderma) نیز با نتایج موفقیت آمیز برای کنترل عارضه مورد استفاده قرار می گیرند.

روش های شیمیایی:
• در صورت احتمال بروز عارضه یا در اوایل بیماری، از کود-سم پتاسیم فسفیت به میزان تقریبی 6 لیتر در هکتار به‌صورت خاکی یا 2/5 لیتر در 1000 لیتر آب به‌صورت محلولپاشی استفاده نمایید. این محصول علاوه بر استحکام بافت های گیاهی، موجب ترشّح موادی می شود که گیاه را در برابر بیماری ها مقاوم می کند.

• مصرف یکی از انواع سموم زیر به ترتیب اولویت می تواند موثر باشد که باید به‌صورت چرخشی استفاده نمود:

• مصرف کاربوکسین‌تیرام 75% (350 گرم برای هر 100 کیلوگرم بذر) می تواند علیه این عارضه قبل از کشت موثر باشد.
• استفاده از یکی از سموم مانکوزب 80% (2 کیلوگرم در هکتار) یا متالاکسیل + مانکوزب 72% (2 کیلوگرم در هزار) در سیستم آبیاری نیز موثر است.