کرم سیب

آسیب این کرم جهانی سیب، ناشی از تغذیه لاروها می باشد. نقاط ورودی روی پوست میوه قابل مشاهده است. جایی که لاروها در آنجا فعالیت را شروع می‌کنند و یا منصرف شده و به سراغ محل ورود دیگری می روند. در صورت ورود موفقیت آمیز، لاروها به سمت دانه پیش رفته و فضولاتی به شکل خاک ارّه را به بیرون مسیر هدایت می‌کنند. هنگامی که میوه باز می‌شود، کرم کوچک سفیدی در نزدیکی هسته یافت می‌شود.

دالان های عمیق ایجاد شده می تواند یک مشکل ثانویه شدید در ذخیره سازی میوه ها در انبار ایجاد کند. زیرا آنها توسط باکتری ها و قارچ های عامل پوسیدگی مورد هجوم قرار می گیرند. انواع ارقام دیررس دچار آسیب جدی تری نسبت به گونه های زودرس می باشند.

خسارت، ناشی از تغذیه لارو (Cydia pomonella) می باشد. افراد بالغ فقط چند ساعت قبل و بعد از غروب خورشید فعال هستند. یک یا دو هفته بعد از شروع پرواز آنها، افراد ماده تخم ها را روی برگ در نزدیکی میوه ها قرار می دهند.

نسل اول در بهار درست قبل از شکوفه‌دهی از تخم خارج می‌شود. لاروهای کوچک کرم مانند از این تخم ها خارج شده و پوست میوه‌ی نزدیک خود را جویده و آن را سوراخ می‌کنند ولی به سمت دانه حرکت نمی‌کنند و تنها لکه ای روی میوه بر جای می گذارند.

نسل دوم در اواخر تابستان یا اوایل پاییز از تخم خارج می‌شوند. این نسل که خسارتزاترین نسل می باشد، به میوه های رسیده آسیب می رساند و تا زمانی که پناهگاهی برای زمستان‌گذرانی خود پیدا کنند، آسیب زایی می‌کنند.

این حشره معمولاً دارای 2 تا 5 سن لاروی ست و غالباً تا ارتفاع 2600 متری از سطح دریا فعّال است. دما، طول ساعات آفتابی و شدّت تشعشع بر فعالیت آنها تاثیر مستقیم می گذارد.

• از ارقام مقاوم و اصلاح شده طبیعی و زودرس استفاده نمایید.
• جعبه های چوبی و سبد های برداشت سیب یکی از مهمترین کانون های آلودگی و زمستان‌گذرانی آنها هستند، بنابراین ضد عفونی آنها با آب داغ در هر سال ضروری ست.
• به مدت 6 تا 8 هفته بعد از شروع گلدهی، همچنان میوه ها را به‌طور منظم برای یافتن علائم آلودگی بررسی نمایید.
• از تله های فرمونی یا نوری برای جذب پروانه ها و نظارت و کنترل بر جمعیت آنها استفاده نمایید.
• با یک برس زبر یا یک برس مخصوص، تخم ها را از برگ و لاروها را از پوست میوه بریزید.
• مدیریت کف باغ شامل جمع آوری و سوزاندن بقایای برگ ها و چوب های مرده را به‌طور جدی اعمال کنید.
• کائولین یا محصولات پوششی کربنات کلسیم فرآوری شده می توانند برای جلوگیری از این مشکل استفاده شوند، به‌طوری که با ایجاد یک لایه ضخیم روی میوه، تا 50% باعث کاهش خسارت می‌شوند ولی در صورت بارندگی باید مجدداً تکرار شوند.

روش‌های غیرشیمیایی:

• جمع آوری دستی سیب های آلوده قبل از اینکه لارو خارج شود ضروری می باشد.
• زنبورهای پارازیت کننده تریکوگراما (T. minutum) برای پارازیت تخم و (Ascogaster quadridentata) برای پارازیت تخم و لارو بسیار موثر هستند.
• مصرف باکتری های باسیلوس (Bacillus thuringiensis) در دنیا برای کنترل کرم سیب بسیار پرکاربرد است.
• استفاده از فرومون جنسی با فرمولاسیون (E,E-8,10-dodecadien -1-ol) در یک تله دلتا در ارتفاع 1/5 متری از سطح زمین علاوه بر ردیابی، می تواند از جفتگیری آنها جلوگیری کند. این فرومون حدود 5 هفته دوام دارد و باعث جلب حشرات نر و جلوگیری از جفتگیری با افراد ماده می‌‌شود، در نتیجه جمعیت آنها در نسل بعد را کاهش می‌‌دهد. همچنین استفاده از این تله‌‌ها با ارائه اطلاعات در مورد زمان اوج جمعیت افراد بالغ، در تعیین بهترین زمان برای سمپاشی کاربرد دارند.

روش‌های شیمیایی:

• از آنجا که استفاده از سموم شیمیایی باعث آلودگی زیست بوم و از بین رفتن موجودات مفید می‌شود، همیشه بعد از انجام اقدامات پیشگیرانه، رویکرد مبارزه تلفیقی با روش‌های غیر شیمیایی را در اولیت قرار دهید. در صورت استفاده از روش‌های شیمیایی، میزان حداقلی و استفاده از سمپاش کالیبره اکیدا توصیه می‌شود.
• با توجه به اینکه عدم مبارزه تلفیقی با این حشره و مصرف سموم شیمیایی به تنهایی می‌تواند از لحاظ اقتصادی نامطلوب باشد، بهترین زمان سمپاشی را با استفاده از تله های فرمونی و مشاهده جمعیت به دام افتاده بیابید. یافتن بهترین زمان سمپاشی برای مقابله با نسل اول، از اهمیت کلیدی برخوردار است و تا حدودی می توان آن را در ارتفاعات پایین، فندقی شدن میوه و در ارتفاعات بالا گردویی شدن میوه لحاظ کرد. همچنین در برخی از مناطق ریزش گلبرگ ها را ملاک قرار می دهند. بر این اساس در ارتفاعات پایین 10 روز و در ارتفاعات بالا 32 روز بعد از ریزش گلبرگ ها می تواند زمان مناسبی برای سمپاشی باشد.
• مصرف یکی از انواع زیست کش های زیر به‌صورت چرخشی بر اساس پیش آگاهی به منظور جلوگیری از استقرار حشره و عدم خسارت توسط نسل اول می تواند موثر باشد که برای جلوگیری از ایجاد مقاومت، باید یکی از آنها را برای یک نسل از حشره استفاده کرد و برای نسل بعدی از مورد دیگری استفاده نمود:
  • دیازینون 60% (1 لیتر در هزار)
  • ایندوکساکارب 15% (نیم لیتر در هزار)،
  • آزینفوس‌متیل 20% (نیم لیتر در هزار)،
  • استامی‌پراید 20% (نیم کیلوگرم در هزار)،
  • فوزالون 35% (نیم لیتر در هزار)،
  • تیاکلوپرید 48%* (1/5 لیتر در هزار)،
  • دیفلوبنزرون 48% (نیم لیتر در هزار)،
  • لوفنورون 5% (1 لیتر در هزار)،
  • کلرپیرفوس‌متیل 50% (1/5 لیتر در هزار)،
  • دلتامترین 2/5% (نیم لیتر در هزار).

* ممکن است مصرف این سم در کشور شما مجاز نباشد.

• با توجه به اینکه شروع خسارت این حشرات در زمانی آغاز می‌شود که گل‌ها هنوز به‌طور کامل باز نشده و جمعیت حشرات مفید و زنبورهای عسل در محیط کم است و از طرفی همزمان با شروع فعالیت سن یک شپشک زیتون و لیسه سیب نیز می باشد، می توان سمپاشی علیه این حشرات را یکجا انجام داد. به‌دلیل اینکه در این زمان شاخ و برگ درختان بسیار کمتر است، میزان سم مصرف شده در محیط بسیار پایین تر می باشد.