کمبود پتاسیم

در کمبودهای خفیف، گیاهان کوتاه شده و ظاهر سبز کم رنگ دوکی شکل پیدا می کنند. برگ ها و ساقه ها تمایل به حلقه ای شدن دارند و اغلب سقوط می کنند. نوارهای زرد و سفید در برگ یکی از علائم کمبود پتاسیم می باشد.
نشانه ها به طور عمده در برگ های قدیمی تر دیده می شوند و در موارد کمبود شدید در برگ های جوان نیز علائم بروز می کند. کمبود پتاسیم خفیف موجب رنگ پریدگی بافت بین رگبرگ ها و نوک سوزی برگی ها می شود. تیغه برگ به صورت کلی رنگ پریده دیده می شود ولی رگبرگ های اصلی سبز تیره باقی می مانند.
اگر کمبود درمان نشود، قسمت های رنگ پریده پژمرده، قهوه ای و خشک می شوند. کمبود پتاسیم منجر به حساسیت گیاه به عوامل بیماری زا مانند قارچ ها و عوامل تنش زا مانند خشکی و سرما می شود. همچنین میوه ها به شدت تغییر شکل می دهند و رنگ پذیری و پر شدن مغز آنها دچار اختلال می شود. نشانه های کمبود به صورت لکه ای در مزرعه دیده می شود.

علائم ممکن است به دلیل عدم ذخایر کافی پتاسیم در خاک یا دسترسی محدود گیاه به آن رخ دهد. خاکهایی با pH پایین و خاک های شنی یا سبک با محتوای پایین مواد آلی مانند میکروارگانیسم ها، مستعد ابتلا به آبشویی و کمبود هستند. همچنین آبیاری سنگین و باران مداوم، مواد غذایی را از منطقه دسترسی ریشه شسته و می تواند گیاه را با کمبود مواجه کند. آب و هوای گرم و خشک باعث عدم جریان صحیح شیره نباتی شده و گیاه را دچار اختلال کمبود مواد غذایی کرده، حمل و نقل آب و مواد مغذی را به اندام های گیاهای محدود می کند. پتاسیم نقش کلیدی در تبادل آب و گازها و رسیدن میوه در گیاه ایفا می کند.
عناصر فسفر، منیزیم و آهن با پتاسیم در خاک رقابت می کنند.

• از ارقام مقاوم و اصلاح شده طبیعی (غیر از دستکاری شده ژنتیکی) که در جذب پتاسیم عملکرد بهتری دارند، استفاده نمایید.
• آبیاری منظم را در دستور کار قرار دهید و از آبیاری نامنظم اجتناب نمایید.
• خاک های بسیار اسیدی و قلیایی اغلب باعث بروز علائم کمبود عناصر غذایی می شوند.
• مواد آلی خاک را با اسید هیومیک هایی که با پتاسیم همراه شده اند افزایش دهید.
• از تعادل مواد غذایی و pH با آزمایش خاک اطمینان حاصل نمایید.

روش های غیرشیمیایی:

حداقل یک بار در سال، ماده آلی را به شکل اسید هیومیک، خاکستر یا مالچ گیاهی به خاک اضافه نمایید. خاکستر چوب دارای محتوای پتاسیم بالایی می باشد. پس از برداشت، باقیمانده های گیاهی را جمع آوری نمایید و از گیاهان آلوده برای تهیه کود آلی استفاده نکنید.

روش های شیمیایی:

مصرف کودها باید بر مبنای میزان و نوع کمبود و بر اساس آزمایش خاک و برگ و آنالیز دقیق آن ها انجام پذیرد. مصرف بیش از اندازه و غیر ضروری کودها نه تنها باعث افزایش محصول نمی شود، بلکه موجب آلودگی و افزایش شوری و کلر خاک نیز خواهد شد.

– کودهای حاوی پتاسیم را به صورت محلولپاشی یا مصرف خاکی می توان استفاده نمود. کودهای پتاسیم برای مصرف خاکی یا همراه با آب آبیاری شامل موارد زیر می باشند:
• سولفات پتاسیم دارای50 تا 54 درصد پتاسیم و 46 درصد سولفور به صورت 99 درصد محلول در آب می باشد. این کود، در خاک هایی با pH بالا نیز قابل استفاده است. میزان متوسط مصرف 60 کیلوگرم در هکتار در 3 قسط در اول فصل، تابستان و قبل از برداشت می باشد.
• نیترات پتاسیم دارای 38 درصد پتاسیم و 15 درصد نیتروژن می باشد. میزان متوسط مصرف 200 کیلوگرم در هکتار در 3 قسط در اول فصل، تابستان و قبل از برداشت می باشد.

– در جاهایی که جذب پتاسیم در خاک کم است، از محلولپاشی برگی به شکل زیر استفاده نمایید:
• کودهای سولفات پتاسیم به میزان 6 کیلوگرم در 1000 لیتر آب.
• کلات مایع پتاسیمی 50 درصد به میزان 3 لیتر در 1000 لیتر آب.
• کودهای پتاسیمی همراه با اسید آمینه های ضروری برای رنگ پذیری و پر کردن میوه کاربرد دارند.