سپتوریوز برگ و خوشه گندم

• علائم اولیه شامل لکه های کوچک رنگ پریده، ابتدا در برگ های پایین تر ظاهر می شود. وقتی لکه ها بزرگ می شوند، به رنگ قهوه‌ای تیره و روشن به شکل بیضی یا راه راه تبدیل شده که می توانند در سراسر تیغه برگ گسترش یابند. با این حال به میزان کم روی ساقه ها و اندام های زایشی (سنبله) نیز علائم ظاهر می شوند.
• در داخل ضایعات، لکه های کوچک سیاه بروز می کند. بعداً، ضایعات به رنگ قهوه‌ای زنگ زده شده، بزرگ می شوند و کل برگ را در بر می گیرند و فقط مقدار کمی از بافت سبز باقی می ماند که توسط یک هاله زرد احاطه شده است. در نهایت برگ خشک شده و می میرد. علائم ممکن است مشابه با اختلالات تغذیه ای مانند کمبود عنصر روی باشد.

• بیماری سپتوریز برگی توسط قارچ (Mycosphaerella graminicola) و سپتوریز سنبله توسط (Phaeosphaeria nodorum) ایجاد می شود. این قارچ ها زمستان را روی گیاهان در سطح خاک، در گیاهان میزبان و یا روی گیاهان داوطلب می گذرانند. عامل بیماری سپتوریز برگی بذرزاد نمی باشد در حالیکه سپتوریز سنبله بذرزاد است.
• هاگ‌ها (ساختار تکثیر قارچ)، از طریق ترشح باران و باد به فواصل زیاد منتقل می شوند. علائم ابتدا در برگ های قدیمی تر دیده می شوند. در حالی که هاگ ها به سمت بالا پراکنده می شوند، ضایعات در برگ های بالایی نیز ظاهر می شوند.
• اگر برگ پرچم و دو برگ در زیر آن تحت تاثیر این عارضه قرار گیرند، کاهش شدید محصول رخ می دهد.
• برای به وجود آمدن عفونت، به حداقل 20 ساعت رطوبت نسبی بالا نیاز است. بنابراین یک بهار مرطوب و فصل تابستان معتدل برای گسترش و رشد آنها ایده‌آل است.

• برای جلوگیری از انتقال بیماری، مقررات قرنطینه را در منطقه خود رعایت نمایید.
• از بذرهای سالم و دارای گواهی سلامت استفاده نمایید.
• در صورت امکان از ارقام مقاوم و اصلاح شده طبیعی (غیر از دستکاری شده ژنتیکی) استفاده کنید. ارقام مروارید و چمران از جمله ارقام مقاوم به این عارضه هستند.
• جهت اطمینان از تهویه مطلوب، از تراکم کاشت پیشنهادی موسسه تولید کننده بذر پیروی کنید.
• از مصرف بیش از حد محصولات تنظیم کننده رشد (هورمون ها) و کودهای نیتروژنی اجتناب نمایید.
• به طور منظم روی محصول برای یافتن علائم بیماری نظارت داشته باشید و فوراً گیاهان آلوده را از بین ببرید.
• محصولات میزبان قارچ و علف های خودرو را کنترل نمایید.
• تناوب کشت 2 ساله با گیاهان غیر میزبان مانند پنبه و کنجد را طراحی کنید.
• پس از برداشت، بقایای گیاهی را در عمق زیاد دفن نمایید و از گیاهان آلوده برای تهیه کود آلی استفاده نکنید.

روش های غیرشیمیایی:

• عوامل بیولوژیک مانند قارچ های تریکودرما و برخی از گونه های باکتری گرم منفی سودوموناس و باسیلوس برای محافظت از گندم در برابر این عارضه یا جلوگیری از پیشرفت بیماری موثر هستند. این محصولات به‌صورت تجاری در بازار موجود می باشند.

روش های شیمیایی:

• مصرف یکی از سموم سایپروکونازول + پرپیکونازول 33% (400 سی‌سی در هکتار) و فلوزیلازول + کاربندازیم 37/5% (1250 میلی‌لیتر در هکتار) در زمان تورم خوشه یا مشاهده در برگ پرچم می تواند موثر باشد که باید به‌صورت چرخشی استفاده نمود.

• همچنین می توان قبل از کشت از سم دی‌فنوکونازول 3% (50 میلی‌لیتر برای هر 100 کیلوگرم بذر) برای ضد عفونی بذور استفاده کرد.